İyi günler arkadaşlar! Dünden bu tarafa nasılsınız bakalım?
Teşekkürler Hocam! İç güveyliğinden halliceyiz!
Hayrola gene ne oldu?
Bütün konular birbirine karıştı Hocam!
Denizler durulmaz dalgalanmadan denmiştir! Neleri çok karıştırıyorsunuz bakalım?
Ekzemalar çok karışık meselâ Hocam!
Çözeriz arkadaşlar! Ama önce son odamıza gidelim, nümüler dermatitli bir hastamız olacaktı, onu bir ziyâret edelim!
Buyurun Hocam!
Günaydın Vahap Bey, hayırlı sabahlar, bugün nasılsınız bakalım?
Hayırlı sabahlar Hocam, daha iyiceyim, kaşıntılar oldukça hafifledi!
Çok güzel! Mikâil Bey, hastamız hakkında kısa bilgi ricâ ediyoruz!
Tabii Hocam! Vahap Bey 58 yaşında esnaf, yaygın nümüler ekzema sebebiyle misâfirimiz. Düşük doz steroid, non-sedatif antistaminik, makrolid antibiyotik ve topikal steroid-antibakteriyel karışımı bir krem uyguluyoruz. Oldukça rahatladı Hocam!
Teşekkürler Mikâilciğim! Tedâvimizi on güne tamamlayalım!
Geçmiş olsun Vahap Bey, tedâviye devâm ediyoruz. Şekerimiz ne âlemde?
İyi gidiyor Hocam, 140 civârında seyrediyor!
Güzel! Evet arkadaşlar, “nümüler” dedik, ne demek istedik acabâ?
Biraz ipucu verebilir misiniz Hocam?
“Nümizmatik” desem!
Çıkaramadık Hocam!
Para koleksiyonculuğu demek!
Hâlâ bağlantıyı kuramadık Hocam!
“Mâdeni para şeklinde” anlamına geliyor arkadaşlar! Dikkat ettiyseniz hastamızın lezyonları yuvarlak odaklar şeklindeydi. Nümüler ekzema, atopik dermatitin özel bir formu olup süperantijenler tarafından oluşturulan bir hastalıktır.
Süpermen gibi antijenler de mi var Hocam?
Evet arkadaşlar! Ama önce antijeni bir tanımlayalım Dursun Bey!
Vücûda yabancı, düşük molekü ağırlığına ve immüniteyi uyarma özelliğine sâhip protein molekülleridir Hocam!
Âferin! Peki, antijenin süperi nasıl oluyor acaba Nâdire Hanım?
Hatırlayamadım Hocam!
Normal sunum ve aktivasyon zincirine tâbi olmayan, efektör hücreleri doğrudan uyaran, genellikle toksin yapısında moleküllerdir. Süperantijenlerin rol oynadığı hastalıklara örnekler verelim Ayşe Hanım!
Âferin! “Zein” de Latince de, kaynamak, fışkırmak, sulanmak gibi anlamlara geliyor. “Ek” ve “zein”i birleştirelim Âhu Hanım!
Derinin sulanması gibi bir anlam çıktı sanki Hocam!
Âferin! Cildimizin en önemli görevi, sarıp sarmaladığı insanı her türlü tehlikeden korumaktır arkadaşlar! Mikroplardan, kimyâsallardan, sıcaktan, soğuktan, radyasyondan, su kaybından, görünür görünmez, bildiğimiz bilmediğimiz her türlü tehlikeden! Ekzema, sanki epidermisin, içine giren yabancı maddeleri sulandırarak dilüe etme ve dışarı atma refleksidir. Aynı zamanda insana; “zararlı bir madde ile temâs ediyorsun, uzak dur” mesajı da veriyor!
Ekzemaların çoğunu sulantılı değil de kuru ve çatlak olarak görüyoruz Hocam!
Doğru! Verilen mesajı anlamayan insan, o madde ile temâsa devâm ettikçe, epidermis bu sefer kendisini, özellikle korneum tabakasını kalınlaştırarak o maddenin daha içerilere geçmesini engellemeye çalışıyor.
Çatlama nasıl oluyor Hocam?
Bildiğiniz gibi epidermiste damar yok arkadaşlar, dermisten difüzyonla besleniyor. Aşırı kalınlaşan korneum, yeterli su ulaşamayınca, susuz kalmış toprağın çatladığı gibi çatlıyor.
Ekzemaların, özellikle de atopik dermatitin immünolojisi de çok karışık ve anlaşılmaz gibi geliyor Hocam!
Öyle görünüyor! Acaba iş bu kadar karışık mı diye benim de tereddütlerim var!
Ne gibi Hocam?
Bir hikâye ile cevap vermeye çalışayım: Biri matematikçi, biri kimyâcı, biri de fizikçi üç bilim adamı ava çıkmışlar. Derken hava birdenbire bozmuş, tipiden göz gözü görmez olmuş. O hengâmede bir kulübeye kendilerini zor atmışlar. Sığındıkları evin sâhibi Ahmet Ağa, üç avcıyı bir odaya almış, odun sobasını parlattıktan sonra: “Siz ısınadurun, ben içeriden Allah ne verdiyse bir şeyler hazırlayayım” deyip dışarı çıkmış. Bizimkiler biraz ısınınca bilim adamlıkları depreşmiş. Bakmışlar ki, soba bir taşın üzerine kurulmuş. Hemen bilimsel açıklamalara girişmişler. Matematikçi: “Bu adam çok esaslı matematik biliyor. Sobanın optimal yanması için gerekli bütün hesaplamaları doğru bir şekilde yapmış, sinüsü, kosinüsü, tanjantı, kotanjantı ayarlamış ve sobayı taşın üzerine kurmuş” demiş. Kimyâcı: “Olur mu? Bu adam esaslı kimyâ biliyor. Optimal yanma için gerekli kimyâsal formülleri hesaplamış, hidrojen, oksijen, azot, karbondioksit oranlarını en uygun bulduğu pozisyona sobayı yerleştirmiş” yorumunu yapmış. Fizikçi aşağı kalır mı! “Yok arkadaşlar! Bu adam esaslı fizik biliyor. Enerjinin sakınımı kânununu, hava akım yönlerini, optimal yanma yüksekliğini hesaplamış, sobanın altına taşı yerleştirmiş” açılımını getirmiş. Biraz sonra Ahmet Ağa, elinde bir tepsi ile içeri girmiş ve “Buyurun, acıkmışsınızdır” demiş. Bilim adamları bir taraftan tepsidekileri temizlerlerken, bir taraftan da ev sâhibine sormuşlar: “Ahmet Ağa! Biz kendimizce bazı bilimsel yorumlar yaptık amma, bir de sana soralım! Sobayı niye taşın üstüne koydun?”. Ahmet Ağa bütün sâfiyetiyle: “Niye olacak Beyim! Boru yetmedi de!”demiş.
Şimdi arkadaşlar, eğri oturalım, doğru konuşalım!
Niye eğri oturuyoruz Hocam, belimiz ağrır sonra!
Haklısınız! O zaman doğru oturalım, doğru konuşalım! Ben tıp fakültesine 1973’te, yani 40 yıl önce başladım. O zamanlar Amerika’da allerjik hastalıkların insidansı %3’ler civârında idi. aradan geçen kırk yılda, immünoloji akıl almaz şekilde gelişti, bir sürü ilaç keşfedildi, çeşit çeşit anti allerjik malzemeler icâd edildi. Şu anda insidans kaç dersiniz?
%2 veya %1’ler dolayında olmalı Hocam!
Nerde o günler! %15’ler civârında geziyor arkadaşlar!
Prof. Dr. Mustafa Şenol 