Semer!

Lokman Hekim bir gün, arkasında;
“Ne ararsan bulunur derde devadan gayrı,
Elimizden ne gelir Hakk’a duadan gayrı”
yazan makamında tefekküre dalmış; “İyice yaşlandık, Allah hayırlı ömür versin amma, emr-i Hakk’ın fazla uzak olmadığı da belli. Bu dünyâdan göçtükten sonra ahâlinin sağlığı ile ilgilenecek bir vâris bırakmadan ölmek bize yakışmaz” diye düşünerek o gözle etrafa bakar olmuş. Bir zaman sonra, gözünün tuttuğu cevval görünümlü bir genci yanına çırak olarak almış.
Uzunca bir süre birlikte çalışıp ahâlinin dertlerine derman olmaya gayret etmişler. Çırağının iyice olgunlaştığını düşünen Lokman Hekim bir gün; “Bak oğlum, bugün son defâ birlikte hastaya gideceğiz. Ne dediğime, ne yaptığıma, hastayı nasıl tedâvi ettiğime dikkat et. Yârın seni tek başına hastaya göndereceğim, bu senin imtihanın olacak” demiş.
Biraz sonra karnı ağrıyan bir hastaya çağrılmışlar. Çırağıyla birlikte hastanın evine giden Lokman Hekim, hastayı ve yakınlarını dinlemiş, hastayı güzelce muayene etmiş ve karın ağrısının sebebini merâk eden hastaya; “Bugün kavunu biraz fazla kaçırmışsın, mîden bu kadar fazla kavunu çevirememiş, ondan dolayı ağrıyor” demiş. Hasta; “Haklısınız, çok tatlı bir kavundu, nefsime hâkim olamadım, hepsini yedim” cevâbını vermiş. Lokman Hekim gerekli tedâviyi uygulamış, hasta rahatlamış, mekanlarına dönmüşler.
Çırağına; “Dikkat ettin mi evlâdım, bugünkü hastadan ne öğrendin?” diye sormuş. Çırak; “Etmesine ettim ustam da, adamın karnının fazla kavun yemekten dolayı ağrıdığını nasıl anladın, akıl erdiremedim” demiş. Lokman Hekim; “Hastayı dikkatlice muayene ettim, önemli bir şeyi yoktu. Eve girerken, kapının yanındaki çöp tenekesinin ağzına kadar kavun kabuğu ile dolu olması dikkatimi çekmişti. Oradan mantıklı bir bağlantı kurarak bu sonuca ulaştım” diye açıklama yapmış. Çırak, bilmiş bir edâ ile “Haa, anladım” demiş.
Ertesi gün, gene karnı ağrıyan başka bir hasta için çağrılınca Lokman Hekim çırağına; “Hadi bakalım, bu hastaya sen yalnız gideceksin, unutma, başarılı olursan sana müstakil olarak hekimlik yapma izni vereceğim” deyip hastaya yollamış.
Hastanın evine varan çırak, hastayı muayene etmiş. Merakla ağrının sebebini öğrenmek isteyen hastaya; “Sen bugün eşşek eti yemişsin, mîden de eşşek etini hazmedemediği için ağrıyor” açıklamasını yapmış. Hasta ve yakınları şaşkınlık içinde; “Doktor Bey, eşşek eti yenir mi?, biz eşşek eti yemedik. Allah’a şükür hâlimiz vaktimiz yerindedir, îcâbında evimizde ceylan eti bile bulunur, biz niye eşşek eti yiyelim” diye karşılık vermişler. Çırak, ısrarla ve hâkimâne bir edâ ile; “Ben anlamam, bu adam eşşek eti yemiş, suyuyla çorbasını mı yapmış, kıymasıyla köfte mi yapmış, sırtından biftek mi hazırlatmış bilmem ammâ, illâki eşşek eti yemiş. Doktordan iyi mi bileceksiniz?” diye ev halkını azarlamış. Hasta ve sâhipleri bakmışlar ki acemi doktorun laftan anlayacağı yok, çâresizce; “Peki demişler, kabûl ediyoruz, hastamız eşşek eti yedi, sen ağrının çâresine bak”. Çırak kendince tedâvisini uygulamış. Hasta düzeldi mi düzelmedi mi bilinmez, ustasının yanına dönmüş.
Lokman Hekim; “Nesi varmış hastamızın evlâdım” diye sorunca, “Ustam, adam eşşek etini yemiş, tabî ki karnı ağrıyacak” cevâbını vermiş. “Nereden bildin eşşek eti yediğini” sorusuna ise, “Eve girip avluya baktığımda, köşede palan (semer) boş duruyordu, eşşek ise ortada görünmüyordu. O anda zihnimde bir şimşek çaktı ve eşşeği adamın yediğini anladım. Beni şaşırtmak için inkâr ettilerse de ben kül yutar mıyım?, karârımı verdim ve tedâvimi uyguladım” açıklamasını yapmış.
Lokman Hekim; “Anlaşıldı evlâdım, senden iyi bir nalbant çırağı olacak” deyip delikanlıyı şehrin meşhur nalbantı Odabaşoğlu Ali Efendi’ye yollamış.

Kıssadan hisse: Hekimliğin sembolü olan yılanın önemli özelliklerinden birisi de dikkattir, ama ancak doğru yere odaklanan dikkat değerlidir.